Mùa giải Ligue 1 2021-2022 không chỉ đơn thuần là cuộc đua đến ngôi vô địch mà còn là một sân khấu đầy biến động với những thay đổi lớn về chiến thuật và sự xuất hiện của những ngôi sao hàng đầu thế giới. Việc Paris Saint-Germain (PSG) chiêu mộ Lionel Messi đã tạo ra một cơn địa chấn, nhưng đồng thời cũng đặt ra những thách thức thú vị về mặt chiến thuật cho không chỉ đội bóng thủ đô mà còn cả giải đấu.
Sự Thống Trị Của PSG và Bài Toán Chiến Thuật Của Pochettino
Với bộ ba tấn công siêu hạng Messi – Neymar – Mbappé (MNM), PSG nghiễm nhiên được xem là ứng cử viên số một cho mọi danh hiệu. Tuy nhiên, việc tích hợp ba siêu sao này vào một hệ thống chiến thuật cân bằng là bài toán không hề đơn giản cho HLV Mauricio Pochettino. Ông thường xuyên xoay tua giữa sơ đồ 4-3-3 và 4-2-3-1, cố gắng tìm kiếm sự cân bằng giữa tấn công và phòng ngự. Mặc dù sở hữu hỏa lực tấn công khủng khiếp, PSG đôi khi tỏ ra mong manh trong khâu phòng ngự và gặp khó khăn khi đối đầu với những đội bóng chơi pressing tầm cao và chuyển trạng thái nhanh. Khả năng đóng góp vào lối chơi phòng ngự của bộ ba MNM là một dấu hỏi lớn, buộc hàng tiền vệ và hậu vệ phải làm việc vất vả hơn. Dù cuối cùng vẫn giành chức vô địch, màn trình diễn của PSG chưa hoàn toàn thuyết phục tương xứng với dàn sao họ sở hữu, cho thấy sự phức tạp trong việc xây dựng chiến thuật quanh các cá nhân kiệt xuất.
Phân tích chiến thuật bộ ba tấn công Messi Neymar Mbappé của PSG trong mùa giải Ligue 1 2021-2022 đầy biến động.
Sự Vươn Lên Của Các Đối Thủ và Đa Dạng Chiến Thuật
Trong khi PSG loay hoay với bài toán của riêng mình, nhiều đội bóng khác tại Ligue 1 đã trình diễn những bộ mặt chiến thuật ấn tượng và đầy đa dạng. Mùa giải 2021-2022 chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của các đội như OGC Nice dưới thời Christophe Galtier, Olympique Marseille của Jorge Sampaoli, hay Rennes với Bruno Génésio.
- OGC Nice: Galtier tiếp tục phát huy sở trường xây dựng một đội bóng có nền tảng phòng ngự vững chắc, kỷ luật, kết hợp với khả năng chuyển đổi trạng thái nhanh và tận dụng cơ hội hiệu quả. Sơ đồ 4-4-2 hoặc biến thể của nó được sử dụng thường xuyên, tạo ra sự cân bằng và chắc chắn.
- Olympique Marseille: Dưới sự dẫn dắt của Sampaoli, Marseille chơi thứ bóng đá giàu năng lượng, pressing cường độ cao và linh hoạt trong cách vận hành chiến thuật. Họ thường xuyên thay đổi sơ đồ ngay trong trận đấu, gây khó khăn cho đối thủ trong việc bắt bài.
- Stade Rennais: Rennes của Génésio là một trong những đội bóng tấn công hấp dẫn nhất giải đấu. Họ chú trọng kiểm soát bóng, triển khai tấn công đa dạng từ trung lộ đến hai biên, và không ngần ngại đẩy cao đội hình để pressing.
- RC Lens: Franck Haise tiếp tục gây ấn tượng với sơ đồ 3-4-1-2 (hoặc 3-4-3) đặc trưng, phát huy tối đa vai trò của các wing-back và tạo ra lối chơi tấn công trực diện, giàu tốc độ.
Sự đa dạng này cho thấy các HLV tại Ligue 1 ngày càng chú trọng vào việc xây dựng bản sắc chiến thuật riêng, không chỉ dựa vào các cá nhân mà còn tập trung vào hệ thống vận hành tập thể.
Xu Hướng Chiến Thuật Nổi Bật
Mùa giải 2021-2022 chứng kiến một số xu hướng chiến thuật đáng chú ý tại Ligue 1:
- Sự phổ biến của hệ thống 3 trung vệ: Nhiều đội bóng như Lens, Strasbourg, Monaco (ở một số giai đoạn) đã thành công với sơ đồ 3 hậu vệ (thường là 3-4-3, 3-5-2, 3-4-1-2). Hệ thống này cho phép các đội bóng tăng cường sự chắc chắn ở hàng thủ, đồng thời giải phóng các wing-back để hỗ trợ tấn công hiệu quả hơn.
- Pressing tầm cao và chuyển đổi trạng thái: Lối chơi pressing cường độ cao ngay bên phần sân đối phương ngày càng được ưa chuộng. Các đội bóng như Marseille, Rennes, Monaco đã áp dụng rất tốt chiến thuật này để giành lại bóng nhanh chóng và tạo ra các cơ hội phản công nguy hiểm.
- Vai trò của tiền vệ đa năng: Những tiền vệ có khả năng hoạt động rộng, vừa hỗ trợ phòng ngự, vừa tham gia luân chuyển bóng và phát động tấn công (box-to-box) trở nên cực kỳ quan trọng trong nhiều hệ thống chiến thuật.
- Tốc độ ở hai biên: Dù chơi với sơ đồ nào, việc sở hữu những cầu thủ chạy cánh hoặc wing-back tốc độ, kỹ thuật vẫn là yếu tố then chốt để xuyên phá hàng thủ đối phương và tạo ra sự đột biến.
Minh họa chiến thuật pressing tầm cao hiệu quả của một đội bóng Ligue 1 trong trận đấu mùa giải 2021-2022.
Những Thay Đổi Lớn Khác
Bên cạnh những điều chỉnh về chiến thuật trên sân cỏ, Ligue 1 mùa giải 2021-2022 còn ghi nhận những thay đổi quan trọng khác:
- Tác động từ thị trường chuyển nhượng: Sự xuất hiện của Messi tại PSG là tâm điểm, nhưng các thương vụ khác cũng tạo ra ảnh hưởng đáng kể đến cục diện và lối chơi của nhiều đội bóng.
- Thay đổi trên băng ghế huấn luyện: Việc nhiều CLB thay đổi HLV (như Nice bổ nhiệm Galtier, Lyon với Peter Bosz) đã mang đến những luồng gió mới về mặt triết lý và cách vận hành chiến thuật.
- Ảnh hưởng kinh tế: Các vấn đề liên quan đến bản quyền truyền hình và tác động tài chính hậu Covid-19 tiếp tục ảnh hưởng đến khả năng đầu tư và xây dựng lực lượng của các CLB, đặc biệt là những đội bóng không thuộc nhóm đại gia.
Hình ảnh huấn luyện viên đang chỉ đạo chiến thuật bên đường biên, tượng trưng cho những thay đổi lớn tại Ligue 1 mùa 2021-2022.
Nhìn chung, Ligue 1 mùa giải 2021-2022 là một mùa giải đầy màu sắc về mặt chiến thuật. Dù PSG vẫn thể hiện sự vượt trội về mặt điểm số, cuộc cạnh tranh cho các vị trí trong top đầu và sự đa dạng trong cách tiếp cận trận đấu của các đội bóng đã mang đến một bức tranh hấp dẫn, khẳng định sự phát triển và những thay đổi không ngừng của giải đấu hàng đầu nước Pháp. Phân tích chiến thuật cho thấy sự linh hoạt và khả năng thích ứng ngày càng trở thành yếu tố then chốt để thành công tại Ligue 1.
